Colostrum i Laktoferyna

Colostrum / młodziwo / siara

Schorzenia związane z brakiem odporności są jedną z największych przeciwności z jakimi zmaga się współczesna medycyna. Wydajny układ odpornościowy jest zdolny do „samoleczenia” organizmu. Aktualnie wiele patogenów rozwinęło wysoką odporność na różnorodne antybiotyki, co stanowi nie lada problem. Coraz więcej lekarzy stosuje i docenia alternatywne podejście jakim jest stosowanie colostrum wołowego (CW) w suplementach diety w celu wzmacniania układu odpornościowego zarówno zapobiegawczo u osób zdrowych, jak i u chronicznie chorych pacjentów.

Colostrum, zwane również młodziwem lub siarą jest pierwszym mlekiem produkowanym przez ssaki w ciągu 24-48 h od porodu. Noworodki otrzymują colostrum tylko przez pierwsze kilka/kilkanaście godzin co daje fundament późniejszej długotrwałej odporności. Fizycznie jest to gęsty, żółtawy płyn zawierający wiele przeciwciał w znacznie wyższej koncentracji niż zwyczajne mleko.

Układ pokarmowy noworodków jest wrażliwy i niedojrzały. Młodziwo dostarcza mu wartościowych i wysoce skoncentrowanych składników odżywczych. Przeciwciała w colostrum chronią młodego osobnika przed chorobami (np. żółtaczką), nadają mu odporności biernej oraz dostarczają czynników wzrostu potrzebnych w dalszym rozwoju.

CW jest bardzo zbliżone w składzie i właściwościach do ludzkiego. Badania wykazały, że colostrum krowy jest od 100 do 1.000 razy bardziej wydajne niż ludzkie i przynosi wspaniałe rezultaty podczas podawania go człowiekowi.

Colostrum podawane ludziom zazwyczaj ma formę stałego koncentratu. To najlepszy sposób na przedłużenie jego trwałości przy jednoczesnym zachowaniu jego właściwości, ponieważ CW nie powinno zawierać antybiotyków, ani konserwantów. Przy produkcji lub podawaniu należy unikać wysokiej temperatury gdyż wpływa ona na degradację immunoglobulin (Ig) i czynników wzrostowych. W celu zagęszczenia składników aktywnych z CW usuwa się tłuszcze, serwatkę, laktozę.

Składniki colostrum

Komponenty siary można podzielić na 3 główne kategorie: składniki odżywcze, czynniki odpornościowe i czynniki wzrostu. Poza tymi grupami obecne są również inne elementy immunomodulacyjne: czynniki wspomagające Ig, albuminy, globuliny.

Immunoglobuliny odpowiedzialne są za budowanie odporności u ludzi i zwierząt. W CW obecne są:

• IgG – neutralizują toksyny oraz patogeny w limfie i układzie krążenia,
• IgA – przeciwdziałają kolonizacji błon śluzowych przez drobnoustroje,
• IgM – niszczą bakterie,
• IgE oraz IgD – mają działanie przeciwwirusowe.

Z witamin rozpuszczalnych w tłuszczach obecne są wszystkie: A, D, E i K. Podczas odpowiedniego przetwarzania colostrum nie następują ich straty.

Inne istotne składniki:

• kolostrynina – peptyd bogaty w prolinę  (PRP- proline rich polipeptydes) – wykazuje terapeutyczne działanie przy chorobach neurodegeneracyjnych, zakażeniach wirusowych, alergiach, astmie i chorobach autoimmunologicznych,
• laktoferyna – białko wiążące i przenoszące żelazo, zdolne do zwalczania bakterii i wirusów, ma właściwości przeciwzapalne, przeciwnowotworowe i immunomodulacyjne. Przyjrzymy się jej bliżej w dalszej części artykułu,
• laktoperoksydaza – enzym wspierający układ immunologiczny. Działanie polega na utlenianiu substratów organicznych w obecności nadtlenku wodoru, w wyniku czego powstają związki o działaniu bakteriobójczym,
• lizozym – podobnie jak laktoperoksydaza, jest enzymem antybakteryjnym - rozkłada ścianę komórkową patogenów.

CW komercjalizowane jest przez wiele firm w postaci kapsułek, saszetek, tabletek itp., jako suplementy diety i żywność specjalnego przeznaczenia. Do produkcji pobierany jest nadmiar CW, który nie został wypity przez cielaka. CW jest następnie poddawane obróbce w łagodnych warunkach, przy niskich temperaturach i ciśnieniu, aby uniknąć strat związków odżywczych.

Terapeutyczne zastosowania colostrum

Colostrum ma wiele klinicznych, terapeutycznych i odżywczych zastosowań, ponieważ jest łatwo przyswajalne i nie ma żadnych negatywnych ubocznych efektów.

Choroby bakteryjne i wirusowe

Dowiedziono, że colostrum łagodzi stany zapalne spowodowane infekcjami w przewodzie pokarmowym u osób chorujących na AIDS. Prawdopodobnie następuje to wskutek regeneracji o poprawy integralności tkanek i bezpośredniego działania antymikrobiologicznego. CW wspomaga organizm przy zwalczaniu patogenów m. in. Eschericha coli, rotawirusów (powodujących biegunki u dzieci, przyczyniających się nawet do pół miliona zgonów rocznie na świecie), Cryptosporidium. Inne badania wykazały skuteczność colostrum przeciw Candida albicans, Helicobacter pylori i pięciu różnym szczepom Streptococcus.

Choroby układu krążenia

Badania sugerują, że miażdżyca i wiele chorób układu krążenia może być powodowanych przez osłabioną odporność. Jedno z badań wykazało, że u 79% pacjentów z chorobą serca obecne są bakterie z rodzaju Chlamydia, które są powiązane z powstawaniem blaszki miażdżycowej. Sugeruje się też, że zbytnia wrażliwość immunologiczna na antygeny kardiologiczne również przyczynia się do chorób serca. Dzięki obecnemu w colostrum PRP obserwuje się działanie prewencyjne na podobnej zasadzie jak w przypadku alergii i chorób autoimmunologicznych. Hormony wzrostu i insulinopodobne czynniki wzrostu mogą podnosić poziom HDL (lipoprotieny o wysokiej gęstości) i obniżać LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości), wspomagać odbudowę mięśnia sercowego i stymulować tworzenie nowych naczyń wieńcowych. 

Laktoferyna

Laktoferyna (LF) jest glikoproteiną z grupy transferyn, czyli białek zdolnych do wiązania i przenoszenia jonów żelaza. Pierwszy raz wyizolowano ją z mleka krowiego w 1939 roku. W 1960 roku 3 niezależne laboratoria potwierdziły, że laktoferyna jest głównym białkiem wiążącym żelazo w mleku ludzkim. Laktoferyna ludzka i wołowa cechują się bardzo wysoką zgodnością  pod względem budowy (77%) natomiast funkcjonalność jest praktycznie identyczna, dlatego z uwagi na łatwiejsze pozyskiwanie,  to laktoferyna wołowa jest wykorzystywana do badań oraz dodawana do produktów spożywczych i suplementów diety.

Właściwości antybakteryjne

Wolne żelazo jest kluczowe dla rozwoju bakterii. LF wiążąc je ze swoją cząsteczką czyni je dla nich niedostępnym. Brak żelaza inhibituje przede wszystkim wzrost takich bakterii jak E. coli. Kolejne działanie przeciwbakteryjne związane jest z regionem-N w cząsteczce tego białka, które może się wiązać z pewnymi receptorami na powierzchni bakterii gram ujemnych, co skutkuje uszkodzeniem ściany komórkowej, a tym samym śmierć komórki. W wyniku tego połączenia następuje uwolnienie obecnych na powierzchni bakterii endotoksyn – lipopolisacharydów (LPS), co zwiększa przepuszczalność ściany i potęguje podatność bakterii na lizozym i inne czynniki bakteriostatyczne. W przypadku bakterii gram dodatnich dochodzi do oddziaływania elektrostatycznego pomiędzy ujemnie naładowaną warstwą lipidową bakterii i dodatnio naładowaną LF. Glikoproteina uszkadza również białka bakteryjne odpowiedzialne za wirulencję. W żołądku pod wpływem pepsyny laktoferyna ulega hydrolizie do krótszych peptydów – laktoferycyn, które mają silniejsze właściwości bakteriostatyczne.

LF zastosowana w badaniach in vitro uniemożliwiała bakteriom (Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Streptococcus mutans) formowanie biofilmu, a także niszczyła już istniejący. Działanie to obserwowano już przy bardzo niskich stężeniach. Zaobserwowano, iż następuje pobudzenie ruchliwości bakterii, a brak żelaza w środowisku przeciwdziała ich adhezji. Wolne bakterie są też bardziej podatne na antybiotyki. Obecność laktoferyny obniża minimalne stężenie hamujące dla wielu antybiotyków.
LF może uczestniczyć w obronie przed wnikaniem fakultatywnych bakterii międzykomórkowych do wnętrza komórek poprzez wiązanie czynników umożliwiających adhezję bakterii. 

Laktoferyna jako prebiotyk 

Powyższy akapit może być przyczyną obaw o to czy LF nie będzie eliminować również korzystnych bakterii z przewodu pokarmowego. Faktem jest, iż probiotyczne szczepy Lactobacillus nie potrzebują żelaza do namnażania i laktoferyna nie ma na nie wpływu. Natomiast w przypadku szczepów z grupy Bifidobacterium LF ma wręcz promocyjny wpływ na ich rozwój, ponieważ może być dla nich donorem żelaza.

Aktywność przeciwwirusowa

LF jest zdolna do wiązania wirusowego DNA i RNA. Jednak jej główny wkład w obronę antywirusową polega na wiązaniu się z glikozaminoglikanami błon komórkowych gospodarza lub bezpośrednio wirusami.  W ten sposób laktoferyna zapobiega przyłączaniu się wirusów i ich przenikaniu do komórek. Zwraca się uwagę również na możliwość aktywacji makrofagów i zintensyfikowania fagocytozy.

Laktoferyna a SARS-CoV

Laktoferyna (LF) bierze udział w odpowiedzi immunologicznej organizmu przeciwko inwazji koronawirusa zespołu ostrej niewydolności oddechowej SARS-CoV na dwa sposoby:

• Z jednej strony, zwiększa aktywność komórek oraz przyspiesza agregację neutrofili i adhezję w obronie immunologicznej,
• Z drugiej strony hamuje wejście wirusów SARS-CoV do komórek gospodarza przez wiązanie z glikozaminoglikanami błon komórkowych podczas infekcji wirusowej.

Zapraszamy do zapoznania się z poniższym linkiem, który przedstawia wytyczne stowarzyszeń przemysłu mleczarskiego, organów rządowych i prywatnych firm w Chinach dot. wpływu produktów mlecznych na koronawirusa COVID-19.
Link: https://www.foodnavigator-asia.com/Article/2020/03/17/Fight-COVID-19-with-dairy-China-industry-associations-issue-consumption-guidelines-to-build-immune-resistance   

Laktoferyna a układ immunologiczny

Dzięki zdolności do wiązania żelaza oraz interakcjom z różnymi komórkami i cząsteczkami, laktoferyna może zarówno pobudzać i hamować odpowiedź układu odpornościowego w związku z pojawiającymi się stanami zapalnymi. Białko to potrafi wspomagać proliferacje, różnicowanie i aktywacje komórek układu immunologicznego oraz wzmacnianie ich odpowiedzi. Z drugiej strony poprzez swoje działanie przeciwbakteryjne i wiązanie LPS (endotoksyn bakterii) lub ich receptorów zapobiega powstawaniu stanów zapalnych i późniejszemu uszkadzaniu tkanek, które jest powodowane przez uwalnianie prozapalnych cytokinin i reaktywnych form tlenu. Żelazo jest katalizatorem powstawania reaktywnych form tlenu, dlatego LF ogranicza ich rozwój. 

Istotne nutraceutyki

Rozmaite badania donoszą że colostrum i laktoferyna mogą być istotnymi nutraceutykami zapobiegającymi lub wspomagającymi leczenie wielu przypadłości. Immunoglobuliny w nich zawarte mają potencjał do znacznej poprawy odporności i samopoczucia u osób zdrowych, jak i pacjentów.

IMPAG jest niezależną międzynarodową firmą dystrybucyjną. Od 100 lat oferujemy surowce i substancje aktywne dla przemysłu kosmetycznego, spożywczego, farmaceutycznego i chemicznego.

W celu uzyskania dodatkowych informacji na temat surowców zachęcamy do kontaktu:  infoimpag.pl